ปูม้า

RYK8003

ปูม้า

ปูม้าถือเป็นอีกหนึ่งสัตว์น้ำเศรษฐกิจของปากน้ำประแส เนื่องจากสามารถขายได้ราคาดี และมีจำนวนมากในพื้นที่บริเวณนี้ ปูม้าจึงเป็นสัตว์น้ำอีกชนิดหนึ่งที่เป็นที่นิยมของชาวประมงพื้นบ้าน ในการจับปูม้านั้นสามารถทำได้หลายวิธี อุปกรณ์ที่ใช้ในการจับปู ได้แก่

1. อวนจมปู ใช้จับเฉพาะปูม้า โดยตัวอวน 1 โจ๋ (กอง) จะประกอบไปด้วย เนื้ออวน ทำหน้าที่ในการดักปู อวนที่ใช้เป็นอวนเอ็นขนาด 2.5 นิ้ว และ 5 นิ้ว ถ้าอวนขนาด 5 นิ้วจะใช้จับปูใหญ่ จะใช้หินผูกติดกับตีนอวน (ส่วนล่าง) ทำหน้าที่ถ่วงให้อวนจมลง ทุ่นโฟมผูกไว้กับหัวอวน ทำหน้าที่พยุงให้อวนตั้งตรงเมื่ออวนอยู่ในทะเล จะมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า สำหรับสัญลักษณ์แสดงความเป็นเจ้าของอวนแต่ละผืนนั้นคือ ธง โดยผูกเข้ากับอวนเพื่อใช้แยกอวนของแต่ละคนออกจากกัน ธงแต่ละผืนจะมีสีที่แตกต่างกัน เพื่อป้องกันการสาวอวนผิด อายุการใช้งานอวนแต่ละโจ๋จะไม่นานนัก หากมีขยะมาติดมาก ๆ อวนจะเริ่มขาด โดยเฉลี่ยอายุการใช้งานจะอยู่ที่ 20 วัน ถึง 1 เดือน เมื่อจะทำอวนใหม่ต้องเอาเนื้ออวนออกก่อน ให้เหลือเพียงแค่สายดึง แล้วนำเนื้ออันใหม่เข้ามาแทน อวน 1 โจ๋ ใช้อวนทั้งสิ้น 6 ผืน รวมค่าแรงและค่าติดอวนใหม่ ราคา 370 บาท ต่อ 1 โจ๋ การใช้อวนจมปูในการจับปูม้านั้นมักจะได้สัตว์น้ำชนิดอื่นติดมาด้วย เช่น กุ้งลายเสือ แมงดาทะเล กั้ง เป็นต้น

2. ลอบปู วิธีการวางลอบปูเป็นวิธีที่พบได้ทั่วไปที่จังหวัดจันทบุรี โดยชาวประมงที่ชุมชนปากน้ำประแสเรียนรู้วิธีการทำมาจากจังหวัดจันทบุรี วิธีการดังกล่าวเป็นการจับปูม้าที่ดัดแปลงขึ้นมาใหม่ อุปกรณ์ในการจับ คือ ลอบขนาดไม่ใหญ่มาก มีลักษณะเป็นทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ความกว้าง 30 - 40 เซนติเมตร ความยาว 50 - 60 เซนติเมตร ความสูง 20 - 25 เซนติเมตร โครงทำด้วยเหล็กหรือสแตนเลส สามารถพับเก็บได้ ด้านนอกหุ้มด้วย อวนขนาดตาประมาณ 2 - 2.5 นิ้ว ในปัจจุบันมีข้อบังคับให้ใช้ตาอวนขนาดตั้งแต่ 2.5 นิ้วขึ้นไป ด้านบนของลอบสามารถเปิดออก เพื่อนำเหยื่อ แขวนไว้ล่อปู คุณไพโรจน์ โพธิ์เย็นญาติ อธิบายถึงการใช้เหยื่อล่อปูว่า เหยื่อส่วนมากจะใช้เป็นปลาสด เช่น ปลาแป้น ปลาหมอ ปลาข้างเหลือง แต่จากการสังเกตพบว่า ปูจะชอบกินปลาข้างเหลือง และ ปลาหมอเทศมากกว่า เพราะมีกลิ่นคาว ถ้ามีเลือดจำนวนมากจะยิ่งคาว ปูจะมาติดลอบมากขึ้น อวนแต่ละอันถูกผูกติดกันเป็นแนวยาว โดยมีหินถ่วงอยู่ปลายแถวทั้ง 2 ด้าน ด้านบนผูกทุ่นไว้พร้อมกับ ติดธงเพื่อเป็นสัญลักษณ์ เมื่อชาวประมงออกไปถึงตำแหน่งที่จะวางลอบแล้ว จะกางลอบออกให้มีลักษณะคล้ายกล่องสีเหลี่ยมและทิ้งลงไปในทะเล โดยเรือ 1 ลำ มีลอบทั้งสิ้นประมาณ 300 - 400 ลูก การวางลอบปูนั้นมักจะออกไปวางช่วงเช้า โดยออกจากฝั่งในช่วงเช้ามืด ประมาณตี 4 หรือตี 5 โดยจะทิ้งไว้ตามจุด และออกไปกู้ลอบในเช้าวันรุ่งขึ้น อายุการใช้งานของลอบอยู่ที่ประมาณ 1 ปี ราคาต่อลูกประมาณ 65 - 80 บาท ขึ้นอยู่กับขนาดตาอวน